Przedsiębiorcy najczęściej dokonują zakupów od podatników VAT. Nie oznacza to jednak, że nie mogą kupować towarów od rolników ryczałtowych. W dużej mierze to od nich pochodzi przecież konsumowana przez nasz żywność.
Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa VAT), przewiduje szczególną procedurę rozliczania nabywanych towarów i usług od rolnika ryczałtowego. System ten ma na celu zmniejszenie obciążeń formalnych z rolnika. W tym przypadku to przedsiębiorca będzie rozliczał VAT i na nim będą ciążyły niektóre obowiązki.
Ustawa VAT w art. 2 pkt. 19 wprowadza definicje legalną rolnika ryczałtowego, zgodnie z nią, przez rolnika ryczałtowego należy rozumieć rolnika dokonującego dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczącego usługi rolnicze, korzystającego ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3, z wyjątkiem rolnika obowiązanego na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych.
- Wystawiania faktur (fakturę wystawia nabywca);
- Prowadzenia ewidencji dostaw i nabyć towarów i usług;
- Dokonania zgłoszenia rejestracyjnego;
- Składania w urzędzie skarbowym deklaracji podatkowych.
Rolnik ryczałtowy ma również możliwość zarejestrować się jako czynny podatnik VAT i rozliczać podatek na zasadach ogólnych.
W przypadku gdy rolnik nie decyduje się na rejestracje jako czynny podatnik VAT, może otrzymywać zryczałtowany zwrot podatku VAT w wysokości 7% kwoty należnej z tytułu dostawy produktów rolnych pomniejszoną o kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku. Kwota zryczałtowanego zwrotu podatku jest wypłacana rolnikowi ryczałtowemu przez nabywcę produktów rolnych lub usług rolniczych. U nabywcy, po spełnieniu warunków wskazanych w art. 116 ust. 6, wypłacony zryczałtowany podatek będzie stanowił podatek naliczony podlegający rozliczeniu.
Faktura VAT-RR Zgodnie z art. 116 ustawy VAT podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny nabywający produkty rolne od rolnika ryczałtowego wystawia w dwóch egzemplarzach fakturę dokumentującą nabycie tych produktów. Oryginał faktury jest przekazywany dostawcy. Faktura dokumentująca nabycie produktów rolnych powinna być oznaczona jako „Faktura VAT RR” i zawierać co najmniej:
- imię i nazwisko lub nazwę albo nazwę skróconą dostawcy i nabywcy oraz ich adresy;
- numer identyfikacji podatkowej lub numer PESEL dostawcy i nabywcy;
- numer dowodu osobistego dostawcy lub innego dokumentu stwierdzającego jego tożsamość,
- datę wydania tego dokumentu i nazwę organu, który wydał dokument, jeżeli rolnik ryczałtowy dokonujący dostawy produktów rolnych jest osobą fizyczną;
- datę dokonania nabycia oraz datę wystawienia i numer kolejny faktury;
- nazwy nabytych produktów rolnych;
- jednostkę miary i ilość nabytych produktów rolnych oraz oznaczenie (opis) klasy lub jakości tych produktów;
- cenę jednostkową nabytego produktu rolnego bez kwoty zryczałtowanego zwrotu podatku;
- wartość nabytych produktów rolnych bez kwoty zryczałtowanego zwrotu podatku;
- stawkę zryczałtowanego zwrotu podatku;
- kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku od wartości nabytych produktów rolnych;
- wartość nabytych produktów rolnych wraz z kwotą zryczałtowanego zwrotu podatku;
- kwotę należności ogółem wraz z kwotą zryczałtowanego zwrotu podatku, wyrażoną cyfrowo i słownie;
- czytelne podpisy osób uprawnionych do wystawienia i otrzymania faktury lub podpisy oraz imiona i nazwiska tych osób.
Oprócz elementów wskazanych powyżej, faktura VAT RR powinna również zawierać oświadczenie dostawcy produktów rolnych w brzmieniu:
„Oświadczam, że jestem rolnikiem ryczałtowym zwolnionym od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług.”.
W przypadku umów kontraktacji lub innych umów o podobnym charakterze oświadczenie, o którym mowa powyżej, może być złożone tylko raz w okresie obowiązywania umowy.
Oświadczenie to sporządza się jako osobny dokument. Dokument ten powinien zawierać datę zawarcia i określenie przedmiotu umowy, datę sporządzenia tego dokumentu oraz czytelny podpis składającego oświadczenie oraz:
imię i nazwisko lub nazwę albo nazwę skróconą dostawcy i nabywcy oraz ich adresy; numer identyfikacji podatkowej lub numer PESEL dostawcy i nabywcy;
numer dowodu osobistego dostawcy lub innego dokumentu stwierdzającego jego tożsamość, datę wydania tego dokumentu i nazwę organu, który wydał dokument, jeżeli rolnik ryczałtowy dokonujący dostawy produktów rolnych jest osobą fizyczną.
Dokument sporządza się w dwóch egzemplarzach. Oryginał jest przekazywany nabywcy. Rolnik ryczałtowy jest obowiązany przechowywać oryginały faktur VAT RR oraz kopie oświadczeń, przez okres 5 lat, licząc od końca roku, w którym wystawiono fakturę.
W zakresie zryczałtowanego zwrotu podatku rolnik ryczałtowym ustawodawca planuje wprowadzić pewne zmiany. Prace nad projektem trwają już ponad rok, ale w tym zakresie nie wprowadzono jak dotąd zmian. W tym miejscu możesz przeczytać o tych zmianach, natomiast klikając tu, przeniesiesz się na stronę Rządowego Centrum Legislacji.
